Powstanie Warszawskie w Śródmieściu Północnym

Zdobyczne samochody niemieckie na ulicy Sienkiewicza. Kamienica po lewej stronie nie dotrwała do naszych czasów, natomiast budynek po prawej to po prostu bok ówczesnej Filharmonii. Obecnie stoi tu powojenny gmach, który niewiele ma wspólnego z pierwowzorem.

To także ulica Sienkiewicza, ale już przy Marszałkowskiej i natarcie na broniony przez Niemców lokal "Esplanade" - jak widać, otoczenie przez siedem dekad uległo maksymalnej metamorfozie.

A to zbiórka plutonu I/1147 na podwórzu między placem Dąbrowskiego a Mazowiecką.

Archiwalne fotografie pochodzą z wydawnictwa "Powstanie Warszawskie w ilustracji" (vide: źródła).

Czego nie uchwycili paparazzi, to namalowano

W dawnych czasach nie było popularnych pism ani całodobowych kanałów informacyjnych, zatem wszelkie gwałtowne wydarzenia były mniej lub bardziej naprędce rysowane, malowane i puszczane w obieg.

Zdobycie Arsenału w 1830 roku wg sztychu Dietricha. Dziś zamiast koni żywych stoją mechaniczne oraz efektownie umieszczony kibel.

Antoni Uniechowski uwiecznił uroczystość uczczenia straconych przez carat dekabrystów. Rok 1830 i 2014 - Plac Zamkowy, oczywiście.

A tu miałem problem, bo nie mogłem doszukać się, jak stał (w którą stronę był zwrócony fasadą) ratusz na Rynku Starego Miasta. Nie ma go na fotomapach, bo rozebrany został jeszcze zanim powstały. A na obrazku widać wieszanie zdrajców podczas insurekcji kościuszkowskiej w 1794 r. I Rynek w 2014.

Obrazki pochodzą z albumu "Warszawa w roku 1905" (vide: źródła).

Kościoły Krakowskiego Przedmieścia

Zaraz, zaraz, nie wszystkie, nie pchać się. Bierzemy się dziś za następujące:

Kościół karmelitów, zakonu którego poszczególne frakcje różnią się od siebie posiadaniem bądź nieposiadaniem obuwia. Zdjęcia z okolic 1956 i z 2014.

Kościół wizytek, których nie można wizytować. Daty - jak wyżej.

A tu widać i karmelitów, i Res Sacra Miser, ale na pierwszym planie jest krucyfiks, który transportowany jest do katedry św. Jana w ramach jej odbudowy. Foto z końca lat czterdziestych XXw. i to samo miejsce w 2014.

A to kościół św. Anny nad wuzetką. Jeszcze trochę skarpa się poobsuwa i kościół pojedzie na Mariensztat. I wreszcie coś się na Mariensztacie będzie działo.

Archiwalia pochodzą z albumu "Kościoły Warszawy w odbudowie" (vide: źródła).

Powstanie Warszawskie (i po nim)- Śródmieście Południowe i Powiśle

Widoczna na fotografii kamienica przy Książęcej 7 stała mniej więcej w tym miejscu. Ale już nie stoi.

Nie istnieje także budynek przy ulicy Solec 39, w którym mieścił się sztab 9 pułku piechoty - znajdował się mniej więcej w miejscu, gdzie dziś stoi główna część Pomnika Sapera.

W ramach epilogu Autorzy źródła zamieścili na koniec informację o żołnierzach radzieckich "wyzwalających" Warszawę w styczniu 1945 celem niesienia nam wolności. Na zdjęciu I Armia WP, która wespół w zespół z Rosjanami owego wyzwolenia dokonała. Wojacy maszerują koło banku BGK na rogu Nowego Światu i Alej Jerozolimskich.

Archiwalne fotografie pochodzą z wydawnictwa "Powstanie Warszawskie w ilustracji" (vide: źródła).

To może znowu przejdziemy się po Starym Mieście, zwanym w skrócie Starówką, ale chyba tylko u nas.

Wystawa/kiermasz Wielkiej Sztuki pod Barbakanem. Wielka Sztuka w odsłonie staromiejskiej to albo dość awangardowe widoczki najpopularniejszych miejsc Warszawy, pozbawione jakichkolwiek proporcji, stylu i pomysłu, albo piękne dzieła typu "koń w księżycowej poświacie biegnie z rozwianą grzywą przez strumyczek i rozbryzguje wodę wokół siebie", względnie papież albo goła baba. Dla każdego... nie, nie dla każdego.

Ulica Piwna, którą wolę chodzić niż czynić to ulicą Świętojańską z powodu tłumów turystów, ulotkarzy, żebraków, performerów itp.

A to już Podwale z odsłoniętymi po wojnie murami - kto by pomyślał, że przed wojną była to bardzo wąska ulica ze ścisłymi pierzejami kamienic? Znaczy, ja osobiście nie pamiętam, ale widziałem na zdjęciach.

Na pożegnanie zajrzyjmy raz jeszcze na Piwną, ze Świętojańskiej.

Archiwalne zdjęcia pochodzą z albumu E. Hartwiga z 1984., zatytułowanego niebanalnie:  "Warszawa" (vide: źródła). Współczesne ujęcia to rok 2014.

Powstanie Warszawskie - Mazowiecka, Bracka, Widok...

Pierzeja ulicy Brackiej przy Alejach Jerozolimskich. Jak widać, do naszych czasów dotrwała w całości kamienica pośrodku kadru, częściowo (zremiksowana) po lewej stronie oraz - w pewnym sensie - narożna przy Alejach (użyto oryginalnej substancji w celu zbudowania nowoczesnego domu).

Żołnierze, zgromadzeni przy narożniku Widok i Brackiej, czekają na możliwość przedostania się dalej... narożnik już od dawna nie istnieje a samą ulicę widok wieńczy niewidoczna na fotografii brama.

Kawiarnia "U aktorek" przy Mazowieckiej 5 została doszczętnie zniszczona - dość dramatyczne wrażenie robią medaliony, znajdujące się przy wejściu. Dziś nie istnieje ani sama kamienica (na jej miejscu stoi powojenny budynek z adresem 3/5), ani podwórze, w którym znajdowała się kawiarnia. W tym miejscu mieści się boisko szkolne.

Archiwalne fotografie pochodzą z wydawnictwa "Powstanie Warszawskie w ilustracji" (vide: źródła).

Śródmieście Północne 1984-2014

Kręcone schodki Mostu Gdańskiego zawsze lubiłem. Na drugim blogu dość obszerna relacja ze spaceru po moście a tu widok na bloki Pragi i brak tegoż współcześnie z powodu zielska.

Dziś niewielu przypadkowych przechodniów oraz turystów zdaje sobie sprawę z tego, że w tym miejscu przed wojną stał ogromny kompleks więzienny - zachowano jedynie kawałek bramy. Drzewo, które latami rosło i pamiętało czasy okupacji, z czasem trzeba było zastąpić odlewem.

Jeden z pierwszych, o ile nie pierwszy, powojennych pomników warszawskich poświęcony jest Bohaterom Getta. Taką też nazwę nosi ulica, będąca niegdyś częścią Nalewek (ale to w troszkę innym miejscu).

Archiwalne zdjęcia pochodzą z albumu E. Hartwiga z 1984., zatytułowanego oryginalnie "Warszawa" (vide: źródła).

Powstanie Warszawskie na Woli

Dziś oddalimy się na moment od Śródmieścia na zachód, a konkretnie na Wolę. Kilka ujęć z okresu Powstania Warszawskiego dokumentuje działania tamże. Przy jednym zdjęciu nie mam zielonego pojęcia, w którym miejscu je wykonano, ale o tym na koniec.

Na pierwszym planie widać zdobyczną "Panterę" a za nią budynek, który stał kiedyś na rogu ulic Okopowej i Wolność. Ów narożnik już nie istnieje a Wolność nie dochodzi do Okopowej, zamieniając się w pewnym momencie w chodnik.

Grupa żołnierzy z oddziału por. "Piotra" przed budynkiem, który stał na rogu Wolskiej i Karolkowej - mniej więcej tu.

A tu zdjęcie, które nawet nie wiem, z której strony zrobiono. Patrol z batalionu "Zośka" maszeruje ulicą Mireckiego, która istnieje do dziś, ale... no właśnie.

Archiwalne fotografie pochodzą z wydawnictwa "Powstanie Warszawskie w ilustracji" (vide: źródła).  Współczesne ujęcia to rok 2014.