Andrzej Munk "Niedzielny poranek" 2/2 (1955)

Dziś druga część zdjęć z paradokumentu Andrzeja Munka, którego akcja dzieje się w Warszawie w połowie lat 50-tych XX w.

 

Widok z mostu Śląsko-Dąbrowskiego na lewy brzeg...

 

Przystanek na placu Dzierżyńskiego...

 

...i podobne ujęcie na pl. Bankowym.

 

I na koniec Rynek Starego Miasta. 

Współczesne ujęcia to rok 2018.

Śródmieście 1979-2018

Niemal cztery dekady temu w "Stolicy" 14-15/79 ukazały się takie oto zdjęcia:

 

Na fotografii Henryka Jurko z 1979 trwa naprawa Rotundy PKO po wybuchu, jaki miał miejsce dwa miesiące wcześniej. Na moim, z 2018 roku, trwa odbudowa Rotundy w ramach jej eee rewitalizacji.

  

Zbyszko Siemaszko sfotografował Kruczą i Aleje Jerozolimskie w 1979 roku, ja w 2018.

GTWB CXXVI - "Warszawa zmienną jest" czyli warszawskie pomniki i ich fiki-miki

Nawet tak solidna konstrukcja jak pomnik, odlany często z hejwi metalu, nie jest u nas niczym pewnym i przechodzi pewnym przeobrażeniom. A jeśli nie on, to jego najbliższe otoczenie. Dziś trzy przykłady takich przemian.

1967-2018

 

Nike, czyli oficjalnie pomnik Bohaterów Warszawy autorstwa Mariana Koniecznego, został odsłonięty na placu Teatralnym w 1964 r. Z powodu odbudowy (w pewnym sensie) północnej pierzei placu Nike została w 1995 r. z niego usunięta i dwa lata później ustawiona nieopodal pierwotnej lokalizacji, przy trasie WZ, na podwyższonym cokole. 

Zdjęcie archiwalne (Janusz Smogorzewski) ukazało się w "Stolicy" 30/67.

 

Pomnik Czynu Chłopskiego, autorstwa Stanisława Sikory, ustawiony został w 1968 roku na Grzybowskiej, przed siedzibą ZSL (PSL). W 2006 partia sprzedała biurowiec, który rozebrano pod zabudowę deweloperską, a sam pomnik trafił do Piaseczna koło Gniewu, gdzie znajduje się Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.

Zdjęcie archiwalne (Janusz Smogorzewski) ukazało się w "Stolicy"25/68.

1968-2018

 

Syrena z Wybrzeża Kościuszkowskiego (Ludwika Nitschowa, 1939) nie została wprawdzie ani zdjęta z cokołu, ani przerobiona, natomiast zmianie uległo jej otoczenie. Najpierw powstał nieopodal Most Syreny, a później istniejący obecnie Most Świętokrzyski oraz stacja drugiej linii metra. 

Zdjęcie archiwalne (Józef Kicman) ukazało się w "Stolicy" 25/68.

Andrzej Munk "Niedzielny poranek" (1955) 1/2

Andrzej Munk, reżyser, którego krótką karierę przerwał tragiczny wypadek samochodowy, znany jest z filmów "Zezowate szczęście", "Eroica", czy robiącej wrażenie, dokończonej po śmierci Munka "Pasażerki". Był jednak Munk także dokumentalistą i ciekawą barwną formą w jego dorobku jest "Niedzielny poranek" - błahy w treści barwny film, którego treścią jest jazda autobusem po Warszawie lat pięćdziesiątych. Z tego filmu dziś trzy kadry.

 

Kamienice przy Senatorskiej, na miejscu których stanęły bloczki. Dziesięć lat później nakręcono w nich "Wojnę domową".

 

Południowa strona Senatorskiej.

 

Trwa odbudowa Teatru Wielkiego. 

  Współczesne ujęcia to rok 2018.

Praga Północ w XIX wieku

Oczywiście, w XIX wieku nie istniało pojęcie "Praga Północ". Była Praga, Grochów, Kamionek i takie tam. No ale dziś jest, jak jest, i mamy dwa zdjęcia mocno archiwalne. W obu przypadkach widoczne na zdjęciach obiekty nie istnieją. Co więcej, rozebrano je sporo po zakończeniu wojny.

 

Synagoga na Pradze przetrwała wojnę. Była podczas okupacji używana przez Niemców jako odwszalnia. Zniszczony budynek rozebrano dopiero na początku lat sześćdziesiątych (fot. 1870).

 

Kamieniczkę, stojącą na rogu Kijowskiej i Targowej (fot. 1900), rozebrano dopiero podczas poszerzania Kijowskiej. 

Zdjęcia pochodzą ze "Stolicy" nr 47/83. Współczesne ujęcia to rok 2018.

Warszawa 60/80

W dzisiejszym zestawie jedno zdjęcie będzie z lat sześćdziesiątych XX w. a drugie z lat osiemdziesiątych. Bo tak się złożyło.

 

Przystanek "Ordynacka" - na fotografii z 1963 roku - umiejscowiony był pierwotnie trochę bliżej Świętokrzyskiej niż obecnie. Autobus linii 107 także jeździ teraz inną trasą, acz niedaleko. 

(fot. "Stolica" 7/63)

 

Kamienica na rogu Kruczej i Nowogrodzkiej (tu foto z 1987 roku, "Stolica" 10/87) przed wojną była bogato dekorowana. Po wojnie fasadę wygładzono i w tym stanie budynek przetrwał do dziś .

Współczesne fotki to stan z 2018 r.

Warszawa 1975-2018

Te zdjęcia są dokładnie tak stare, jak ja, więc można je uznać za prawdziwy antyk.

 

Przejście dla pieszych w roli głównej, w tle zabudowa Marszałkowskiej przy Świętokrzyskiej. Nieistniejący już "Sezam" zastąpiło "Centrum Marszałkowska" z odbijającym się weń Pajacem. 

 

Rynek Starego Miasta uległ mniejszym przeobrażeniom niż para powyżej.

Archiwalne fotografie pochodzą ze "Stolicy" 3/75.

Warszawa lat 60 XX .

Lata sześćdziesiąte, ale nie tylko.

 

Hotel Grand (ob. Mercure) w latach 1962 i 2018. Źródło: "Stolica" 13/62.

 

A to kolonia Staszica. Nieistniejące budynku przy Nowowiejskiej tak wyglądały przed wojną. 

 

Na ich miejscu stanęło liceum im. Stanisława Staszica - tu w roku 1961. 

 

I ten sam widok w roku 2018. 

Archiwalne zdjęcia z ostatniego zestawienia pochodzą ze "Stolicy" nr 5/61.

Pałac Paca 1985/2018 raz jeszcze

Druga porcja zdjęć pałacu Paca ze "Stolicy" 11/85. Współczesne ujęcia to rok 2018.

 

Widok pałacu - zrobiłem zdjęcie nieco pod słońce, dlatego mi wyszło, jak wyszło.

 

I fragmenty dekoracji, widoczne od Miodowej.

 

No właśnie.

Śródmieście 1944/1945

Zdjęcia zrujnowanej Warszawy zawsze robią wrażenie. Dziś kilka śródmiejskich fotografii, które ukazały się w "Stolicy: nr 3/75. Trzy pierwsze fotografie to początek 1945 roku, tuż po wyzwoleniu miasta.

 

Zwalona figura króla Zygmunta III Wazy a w tle kamienice Krakowskiego Przedmieścia.

 

Kanonia. 

 

Plac Powstańców Warszawy i gmach Prudentialu.

 

Plac Zamkowy w 1944 roku, zdjęcie nieznanego Niemca.